Stemmen met een visuele beperking

Ik maakte begin deze maand voor het Ministerie van Binnenlandse Zaken twee video’s over stemmen met een visuele beperking. Dat was een interessante en leerzame ervaring, want de hele workflow lag daarmee iets anders dan normaal bij videoproducties. 

Want iemand die (deels) blind is, heeft natuurlijk moeite met het kijken van een video. Daarom kennen de twee items een rustige voice-over die het hele proces van de nodige duiding en uitleg voorziet. 

Zo gaat het stemmen met een visuele beperking.

De tekst van de voice-over is een stuk uitgebreider dan bij reguliere video’s - in feite kun je het hele item ook volgen zónder beeld. En dat is precies wat je wil bereiken bij een publiek dat moeite heeft met kijken. 

Qua shots is de video vooral degelijk. Geen ingewikkelde toestanden of bijzondere animaties, nee gewoon: helder en duidelijk. Nieuwsachtig, om de kernboodschap doeltreffend over te brengen.

Zo maak je een video toegankelijk

Tegelijkertijd zorgt een extra contrastrijk en groot (ondertitel)lettertype ervoor dat de video ook te bekijken valt bij een lichtere visuele beperking. En mocht dat nog niet afdoende zijn, is er een transcript te downloaden. 

Ben je blind, dan kun je gebruik maken van een stemmal. 

De Oogvereniging, de instantie die zich inzet voor de belangen van mensen met een oogaandoening, droeg een steentje aan bij aan de video’s. Ze bekeken de scripts, leverde acteurs aan én zorgde voor verspreiding binnen gemeenten. Naast de site van de Rijksoverheid, staan de video's daardoor op bijvoorbeeld de site van de Gemeente Utrecht, Arnhem en Waddinxveen.

Zo kan iedereen met een oogafwijking toch haar democratische plicht doen. Mooi!

Toegankelijkheid is geen pre, maar een must

Het is een mooi voorbeeld hoe toegankelijkheid een rol kan spelen in digitale dienstverlening. Of je nu een vereniging, MKB-bedrijf, stichting of overheidsorganisatie bent, informatie moet voor iedereen begrepen worden. Een website met enkel wat onleesbare tekst of plaatjes is hopeloos ouderwets en lang niet voor iedereen toegankelijk. Niet voor niets worden sites tegenwoordig ook responsive opgeleverd - een website moet ook op een smartphone te bekijken zijn, zonder dat een mens zich sufscrollt. 

Na de opnames viel mij iets op bij een van de acteurs met een visuele beperking. Hij liep, gewapend met hond en Google Maps, naar een specifiek adres toe voor een andere afspraak. De spraakassistent van Google wees hem er keurig op wanneer hij een afslag moest nemen, of niet. Voor hem is dit de dagelijkse gang van zaken, ik had het eigenlijk nog nooit gezien (of eigenlijk: het was me nog nooit opgevallen). Zelf gebruik ik spraakassistenten eigenlijk nooit, maar blinden of slechtzienden zijn er op aangewezen. 

Ik weet dat binnen Yard digitale toegankelijkheid hoog op de agenda staat. Ze leveren, indien gewenst, een site met spraakassistent en speciale constrastknoppen op. Sinds 23 september vorig jaar moeten (semi-)overheden er ook aantoonbaar mee bezig zijn.

Dat er tijdens de Tweede Kamerverkiezingen zoveel rekening mee wordt gehouden is dus een hele goede zaak. Nu maar zorgen dat het briefstemmen de volgende keer iets makkelijker gemaakt wordt...